Mamallakta Tantanakuyta pushak, Wankurishka kamachi killkakkunapash 2022-2023 watakuna llankana killkañanta allichinkuna

Viernes, 08 de julio del 2022 - 19:35 Imprimir Elaborado por: Sala de prensa
Mamallakta Tantanakuyta pushak, Wankurishka kamachi killkakkunapash 2022-2023 watakuna llankana killkañanta allichinkuna

Mamallakta Tantanakuyta pushak, Virgilio Saquicela, UNES, Izquierda Democrática, Pachakutik, BAN wankuri pushakkunawanmi rimanakurka paykunaka llankapak imallata kallaripi churanatami riksichirkakuna. Virgilio Saquicela kamachi killkakka kamachiy rurana killkakuna harkarishka tiyakuktami llankaypi kutinpash kallarichinapak mashakkunchik nirkami, kayshina llakta wiñarinapi, llankay wiñachinapi, kasiklla kawsanapi, hampinapi, yachaypi, shuktakkunapipash mutsushkata yanapankapak kan. Llakta pushakpak minkashkami kay llankay kallarinapakka chusku hatun yuyaykunami tiyan nishpa willachirka: 1. Runapak Kawsay hayñita ukllanapi; 2. Llaktapi llankaykuna kutin sinchiyanapi shinallatak llankay wiñachinapipash; 3. Llakta wiñarinapi, Hampinapi, Yachaypi shinallatak Kawsay tarpuypipash; ashtawan 4. Ñawinchina shinallatak LLaktay Chaparanapipash. Kay Awaki puncha, tutamantamanmi, pushak Virgilio Saquicela kamachi killkakka Minkarishka pushakkunawan rimanakunka, paykunawanka kamachiy ruranapak shukniki, ishkayniki rimanakuypak llankaywillaykunata allichiy imashina paktakushkatami riksinkakuna.

Llaktapak llankakkunaka Hampinapi llakikunamanta shinallatak hampikuna illashkamanta ñawirirkakuna

Llaktapi hampina llakikunapi kawsakushkamantami Mamallakta Tantanakuyka sinchita rimanakurka, kaymanmi llakta pushakkunamanta, tantanakuykunamanta, llaktayukkunamanta, ayllukunamantapash, hampikuna illashkamanta, hampina wasikunapi yanapanamanta, hampinapak mutsushkata katuk wasikunaman kullki chayachinamantapash riksichirkakuna. Kay rimanakuymanka Ministerio de Finanzas, Servicio de Contratación Pública, Contraloría shinallatak Instituto Ecuatoriano de Seguridad Social tantanakuy pushakkunami chayamurkakuna. Willachishkata riksishka kipami, IESS tantanakuyta pushakkuna shinallatak Hampina, Llaktakullki llankanawasi pushakkunata Salud Minkarishkaman 20 punchakuna ukupi chayamuchun kayachirkakuna, paykunaka kay llakikuna chimpapuranapi imalla llankaykunawan paktakushkatami riksichinkakuna.

Kacharishpa rimanata, yuyanata, riksichinata, willachinatapash sumaychak kamachiy rurana killkatami Mamallakta Tantanakuy ishkayniki rimanakuypi riksirka.

Mamallakta Tantanakuypimi de Ley para la Garantía, Promoción y Protección de la Libertad de Prensa, de Opinión, de Expresión y de la Comunicación kamachiy rurana killkata ishkayniki rimanakuypi riksishpa kallarirkakuna, kay kamachiyka kacharishka rimanata shinallatak llaktayukkunata millashpa kaminata, wakllichinata, wawakunapak kikin ukun kawsayta mapayachinatami harkan shinallatak willachik antakunapi llankakkunata llakichiytapashmi rikun. Kay rimanakuyka Relaciones Internacionales Minkarishkapi allichishka llankaywillapi kimirishpami llankaykallarirkakuna, paykunami llakta pushak Guillermo Lasso, shinallatak Marjorie Chávez, Fernando Villavicencio, Marcela Holguín, Dina Farinango kamachi killkakkuna, ñawpa kamachi killkak Juan Cárdenas chayachishka kamukunata tantachirkakuna. Rimanakuy kallarina ñawpaka kamachi killkakkunaka Yachachikkunata, willachishpa llankakkunatapashmi chaskirka.

Mamallakta Tantanakuyka Defensoría del Pueblo tantanakuytami shuk Iñik Minkarishkata wiñachichun kayachirka

Mamallakta Tananakuymi Defensoría del Pueblo Tantanakuyta kay 13 puncha raymi killa 2022 wata runa ayllu llaktayukkuna atirinakuyman kayachishkapi imallata tiyashkata rikuchun shuk akllashka Minkarishkata wiñachinapak kayachirka. Shinallatak kay hatun llaktayuk atirinakuypi rikurishkata pakta iñishpa, kamaywan wakinpika runa kawsay hañikunata wakllirishkapi urmashka ayllukunatapash yanapaywan allí chayankapak nirkakunami. Kay Minkarishkapi llankakkunaka chikanyashpa kawsak ayllukunami llaktayukkunapak shutipi chayana kan, shinallatak ista llaktamanta runapak hayñita yachakkuna, yachachikkuna, apukchik wasimanta minkarishkakuna shinallatak yachak tantanakuykunamantapash runkunami kayman yaykuna kan, nirkami.

Pushak Virgilio Saquicela, Fiscalía tantanakuypi huchachiyta chayachirka

Mamallakta Tantanakuyta pushak Virgilio Saquicela, Fiscalía tantanakuyman shuk huchachishka killkata chayachirak, kaypika yallik 28 puncha, raymi killa votación electrónica llikapankapi llakikuna rikurishka nishkata taripay kallarichunmi mañan. Antanikichikta yachak pushakkun willashkapika chay punchaka shuk IP antakuskamantami kay Anydesk llika hillayman yaykurishka nin shinallatak kay curul electrónica llikamantaka mana yaykurishkachu nishkami, shinallatak yaykunapak iñik yupaykunataka kamachi killkaklla charinapakmi, shuktak ayllukunaman mana chayachina kashkatapash yachankunami nirka. “Mamallakta Tantanakuypak kikin llankayka mana pukllaypi urmana usharinchu. Kay huchachishkata taripayka puchukaykamami chayana kan shinami mayhankunatak yuyashkawan, rurashkawanpash chayashkata yachanapakmi kan” nirkami. Kay Coordinación de Tecnologías de la Información y la Comunicación pushakkunaka Mamallakta Tantanakuymanmi kayshina taripashka llankaywillayta riksichirkakuna.

Minkarishkakunaka Mamallakta Tantanakuypi riksinapak llankaywillayta paktami allichirkakuna

Kay Seguridad Integral Minkarishkapika Ley de Gestión Integral del Riesgo de Desastres kamachiy rurana killkapak llankaywillayta shukniki rimanakuypak arinirkakuna, kay kamachiyka llakikuna tiyanata harkanapak, ruraykunata, mañaykunata, hillaykunata, paktarikunata, riksinakunata, harkanakunatapashmi allichin. Shuktakpika, Llakta pushak kay Ley de Uso legítimo de la Fuerza kamachiy allichinaman kachashkatami rikushpa kallarirkakuna.

Kay Desarrollo Económico Minkarishkapika kay Economía Popular y Solidaria yanapayta, Makiruranapak, Uchilla llankakkunata, Microempresas shinallatak llankay wiñachikkunatapash sinchiyachinapak ruraykinata paktanapakmi tawka kamachiykunata mushukyachik kamachiypak llankaywillayta shukniki rimanakuypi riksinapak arinirkakuna.

Kay Derecho al Trabajo Minkarishkapika shukniki rimanakuypak llankaywillayta arinirkakuna, kaypika kikinmanta llankaykunata, makipurashpa llankaykunatapash rikunapak yuyaykunatami charin, shinami kunanpi llaktapak llankak ayllukunata yanapan, kay ayllukunapak llankayka kamachiyta shinallatak kikin hayñita allí paktachinapak mana charinchu.

Hayñikunata ukllanapak, chikayashka llakta pushakkunata sinchiyachinapakmi kay hunkaypika llankankakuna

Marka Kipapushakkunaman, kiti kipapyshakkunaman imalla llankana rikuchiyta chayachinatami kay COOTAD kamachiy mushukyachinawanka mashkakun, shinami kay Gobiernos Autónomos Minkarishkapi allichikunkuna. Shinallatak kay Ley de Reconocimiento a los Héroes y Heroínas Nacionales kamachiy mushukyachina killkatapashmi rimanakurkakuna.

Kay Niñez y Adolescencia Minkarishkapi Código Orgánico de Protección Integral de Niños, Niñas y Adolescentes (COPINNA) kamachiy mushukyachinapak killkata riksishpa katikunkuna. Kay hunkaypika kamachiy killkakkunaka kikin shuti charinamanta, kikin ukun kawsaypi hampikushka wakllichikpi hayñukunata riksishpa, shinallatak kay Corte Constitucional tantanakuypi yuyarinakushka killkatamantapash rikushpami llankarkakuna.

Kay Soberanía Alimentaria Minkarishkapi Ministro de Ambiente, Agua y Transición Ecológica llankaywasita pushakmi pachamamapi wakllirinalla kuskakunata, shinallata yaku wiñaykunatapash charishpa katinapak llaktayukkunaman riksichishta yuyaypaktarirkakuna.

Makipuraymi Mamallakta Tantanakuypak llankaypi hatun yuyay kan

Kay Justicia Minkarishkapika Ley Notarial kamachiy mushukyachina killkapak mushuk yuyaykunata chaskirka, shukniki rimanakuypak llankaywillayta allichikuy ukuman chayamurkakuna. Kay kutinka Colegios de Notarios de Guayas, Cotopaxi, El Oro markapi tantanakuykunatami chaskirka. Shinallatak wichkana wasipi llakikunata chimpapuranapak shuktak ishkay kamachiy rurana killkatapash riksirkakuna.

María Fernanda Campaña shinallatak Pablo Araujo runakunaka, Defensoría del Pueblo Tantanakuymanta minkashkami, Biodiversidad Minkarishkapi kay wiwakunata ukllak kamachiyta ruray imashina katikushkata riksichirkakuna, llankayka Corte Constitucional tantanakuypi rurashka killkata katishpami paktarirka.

Kay Transparencia Minkarishkamanka Ministro de Inclusión Económica shinallatak Directora del Registro Social tantanakuyta pushakkunami chayamurka, paykunami kay Bono de Desarrollo Humano, yanapak kullkikunamanta, yanaparikunata ukllanamanta taripanamanta, shinallatak kay Registro Social tantanakuyta mushukyachinamanta rimarirkakuna. Ashtawanka, Consejo de Participación Ciudadana tantanakuymanta ayllukunawanpashmi Superintendencia de Bancos tantanakuy hatun pushakta shutichinapak imalla akllaykunata tiyanatami rimarirkakuna.

Kay Derecho a la Salud Minkarishkakunaka kay Ley de Enfermedades Catastróficas y Huérfanas kamachiy rurana killkatami riksishpa kallarirkakuna. Killkata riksichik, Nathalie Viteri kamachi killkakka, ñawpanchishpaka “kay llaki unkuykunata pakta yanapanapak tantachik shuklla kamachiyka mana tiyanchu”, nirkami.

Minkarishkakunaka Llaktay Chapayta ashtawan sinchiyachin

Kay Seguridad Integral Minkarishkapika Ministerios de Relaciones Exteriores, Educación, Transporte llankaywasikuna chayachishka llankaywillaytami riksirkakuna, kay kamachiywanka kari warmi wawakunapak shinallatak imillakunapak hayñikunata sumaychankapakmi yanapanka, shinallatak Ministerio del Interior tantanakuymanta Policía tantanakuymantapash kay Cuarte Modelo de Guayaquil wasimanta illapakunata shuwashkata shinallatak kullkita pakalla tantachikushkatapash willanaman chayamunkakuna.

Kay Pluripartidista Ad hoc Minkarishkakuna Ishkayniki kipa pushak, Yeseña Guamaní kamachi killkakta huchachishkapika tukuy riksishkata tantachikun, riksichik willachik killkakunata chaskirka, shinallatak huchachik, Jhajaira Urresta willashkata, mitsarik willashkatapash uyarkakuna. Kipaka Ishkayniki kipapushakta llankaymanta llukshichinapak llankaywillaytami arinirkakuna shinallatak Mamallakta Tantanakuyman tukuy kamachi killkakkuna riksichunmi chayachirka.

Kay Régimen Económico Minkarishkapika Llakta pushak chayachishka llankaywillayta riksishka kipaka, tukuy willaykunapika 40% patsakmi willaykunata riksichik pankakunata charin; 30% patsakka willaykunapi pantarishkami rikurin shinallatak 30% patsakka llaktapak llankaywasikuna willashkawan waktarishkami rikurin ninkunami. Shinallatak Punkara, punkaramanta llukshishkatapash mintalanamanta rimanakurkakuna, shinallatak 45 ashnankuna katuna wasikuna Mintalanatapash riksirkakuna.

Samakuk yachachikkunaman kullki chayachinamanta, yachana wasipi kasiklla kawsanamanta, Ley de Educación Intercultural (LOEI) kamachiyta paktachichik uchilla kamachiy ruranamanta, killa killki mirachinamanta shinallatak kay Unidad Educativa del Milenio Olga Campoverde yachana wasita riksinamantapashmi kay Educación Minkarishkapika ministra María Brown shinallatak yachachikkuna wankurishkata pushakkunawan rimanakurkakuna.

Kay Relaciones Internacionales Minkarishkamanka Ministro de Agricultura llankaywasita pushakmi chayamurka, payka Santa Rosa kitilli, Jama (Manabí) markapi wasi imashinalla kawsakushkata willarka, kay wasitaka Asociación de Migrantes Retornados tantanakuymanmi paykuna llankaykunawan kutinpash llaktaman kimirichun chayachirkakuna.

Kay Contraloría General del Estado Tantanakuy 2019 – 2022 watakuna llankaypika, 119 chapaykunatami paktashka kaypika hampinapi llaktapak charishkakunawan paktarishkatami rikurkakuna, kashnami kay tantanakuyta pushak, Carlos Riofrío, runaka, Fiscalización Minkarishkapi ñawirikushpa nirka. Kay tukuy llankaykunamantaka 166 llankaywillaykunatami allichishkanchik, shinallatak 87 rikushkakunapika wanachinaman chayachina shinami rikurishka, nirkami.

PV/cg.k

Av. 6 de Diciembre y Piedrahita · Teléfono: (593)2399 - 1000 | Quito · Ecuador