Mamallakta Tantanakuypi kay Ley Orgánica para la Garantía, Promoción y Protección de la Libertad de Prensa, de Opinión, de Expresión y de la Comunicación kamachiy rurana killkata ishkayniki rimanakuypi riksishpa kallarirkakuna, kay kamachiywanka llaktayukkuna kacharishpa rimanata shinallatak ayllukunata millashpa rimanata, wakllichinata shinallatak wawakunapak kikin ukun kawsayta wakllichinata ukllanka ashtawanka willachik antakunapi llankakkunapak hayñitapash ukllanka.
Kay rimanakuyka Relaciones Internacionales Minkarishka allichishka llankaywillaypi kimirishpami llankarkakuna, paykunaka Llakta pushak, Guillermo Lasso, shinallatak Marjorie Chávez, Fernando Villavicencio, Marcela Holguín, Dina Farinango kamachi killkakkuna, ashtawanka ñawpa kamachi killkak Juan Cárdenas chayachishkata killkatapashmi shukllapi tantachirkakuna.
Rimanakuy ñawpaka, llaktayukkuna rimanakuypi César Ricaurte, Fundamedios pushakta chaskirka, payka kay killkata rimanakuyka ancha mutsuri pachakunapimi chayamun nirkami, kay puchukay atirinakuypi llankaypika willachikkuna llankanapak yanapay mutsurishkami riksirirka, nirkami.
Kay kamachiyka willachishpa llankakunapak kawsaypimi yanapanka, shinallatak willachik antakunallatakmi paykunallatak harkarinata wiñachina kan nirkami. Kay kamachiy runakunapak hayñita ukllashpa katinapak shuk takti kashka kachun munachik, nirkami.
María Eugenia Garcés, subdecana de la Facultad de Comunicación de la Universidad Central sumak yachaywasimanta, runapak hayñikunata, willachinata, yuyashkata riksichinata, sumaychana mutsurin nishka kipaka, kay Ley de Comunicación kamachiyka shuk hatun kamushinami riksishka kana kan, chaymantami charishkata riksichinapak, zirma wayra ñanta charinapak shinallatak wayra ñanta chayachinapaklla shuktak kamachiyta rurana mana alli kanchu, kayshina ruraykuka tawkamanta paktarina yuyaytami wakllichin. Shinallatak willachinapak llika wiñachinapak shinallatak imallapi paktarinatapash rikunapak yuyaykunatapash chayachirka, kay tukuy hayñikuna paktarinapak chaparana mutsushkatapash rimarkakuna.
Apawki Castro, kay Kapari tantanakuymanta, llaktaka hayñikunata paktachik kamachiytami mutsun, willachik antakuna kikinamanta harkarinata wiñachinapak churashkawan mana pakta allikanchu, nirka. Ayllu llaktakunapak willachikkunata sinchiyachinaman kayachirka, llaktakunapi willachikta sinchiyachina shinallatak willaypi llaktayuk paktarinata sinchiyachinaman kayachirka.
Eduardo Guachamín, Corape tantanakuymanta, willachinata llaktayukman chayachinapi llankana anchami mutusurin nirka. Shinallatak María Eugenia Garcés chayachishka yuyaywan paktarini nirka, kaypika chaparayta chayachina shinallatak kamachiyta mana rakinachu kan nirkami, Mamakamachiyka willachinapak kimsa manyakunatami riksirin, zirma wayra ñanta rakina shinalaltak willayta chayachinapish kay kamachiyllapitak kana kan, shinami llaktayukpak hayñikunata ukllashun nirkami.
Marjorie Chávez kamachi killkak, kamachiy rurana killkata riksichik, kay killkataka 9 killakunapimi allichishkanchik, kaymanka 48 ayllukunami yuyaykunata chayachirka shinallatak 9 wankuripi llankarkanchik nirkami. Kay kamachiyka willachinapak hayñikunata shinallatak willaytapashmi chaparan, makipurashpa chaparana yuyaywan shinallatak willashkata kipaman riksirinapakpash, kayshinami istallaktapi willachinapak churashka runa ayllupak hayñikunata ukllanapak rikuchishkapika willachin,.
Kay kamachiyka Llakta pushakkunami 34% patsak zirma wayrañanta runa ayllu tantanakuykunaoak, 33% patsakta, llaktapak willachikkunapak shinallatak 33% patsaktaka shukllapak willachikkunapak sumaychana kan, ninmi.
Rimanakuy
Kay rimanakuypika 11 kamachi killkakunami rimarirka, Tawka yuyaykunatami chayachirkakuna, kaykunami kan, llaktayuk chaypikak rimanakuyman kayachina shinallatak ayllukunapak kikin kawsayta, sumakkaytapash rikunapak chaparanapakpash; kay wayrapi zirma ñanta rikurana, alli rakina shinallatak pakta pakta kamachiy rikuchishka shina chayachina; willayta llaktayukpak chayachina, hayñikunata sumaychana, willachishpa llankakkunata ukllana shinallatak willayta maymanta tarishkata pakalla charinapak, rimakpi kutichinapak, willashkata allichinapakpash hayñita sumaychana.
Runa ayllukunapak kawsaytarpuyta sumaychashpa katinapak mutsurishkata rimarirkakuna; Kay 2011 wata llaktayuk rimarishkapi paktachinata, willachishkata kipa punchakuna riksirinata, kacharishpa willachinaka tukuyta sumaychashpa kawsanami kan, kayshuk ayllukunapak hayñita ukllana shinallatak tawkamanta yuyaykunata rimaykunatapash chayachin, chaypakka shukllaman wayra zirma ñanta sakinatami harkana kan.
Marjorie Chávez kamachi killak, Ley Orgánica de la Función Legislativa kamachiypak 61 niki killkata paktarishpa, rimanakuy pusak punchakunata harkarichun mañarka, kay punchakunaka Relaciones Internacionales minkarishkakunami yuyay chayachishkakunata allichinka nirka, kay mañayta Mamallakta Tantanakuyta pushak, Virgilio Saquicela arinirka.
PV/cg-k
Ashtawan Shuyukuna: