Mamallakta Tantanakuy Llakta Llamkaywasi pushakkunapak llamkaywillayta chaskirka

Jueves, 23 de enero del 2025 - 19:50 Imprimir Elaborado por: Sala de prensa
Pleno

Mamallakta Tantanakuyka, kay kullka 23 puncha kulla killami, Función de Transparencia y Control Social pushak; Consejo de la Judicatura Pushak; Defensor Público; Fiscal General; Contralor General; Procurador General del Estado pushakkunata; Tribunal Contencioso Electoral pushakta; shinallatak, Consejo Nacional Electoral pushaktapash chaskirka, paykunaka watapi paktarishka llamkaywillaytami riksichirka, kay Ley Orgánica de la Función Legislativa (LOFL) kamachiytapak 47 nikikillkata paktarishpa.

Luis Alberto Cabezas, kay Función de Transparencia y Control Social tantanakuyta pushak, ashalla punchakunata pushaypi llamkakun, nirkami ñawpa pushak, Mauricio Torres runami, 2024 watapi paktarishka llamkaywillayta riksichinka nirka. Chaymantami, Torres runaka llamkayka llaktayukkuna chaypikana sinchiyachunmi llamkakunchik nirka. Ashtawan hatun paktaykunaka, Plan Nacional de Integridad Pública y Lucha Contra la Corrupción 2024-2028 killkata ñawpakman pushana shinallatak Ley Orgánica de Lucha contra la Corrupción kamachiy ruranapak killka allichinapimi llamkashkanchik, nin.

Chaykamaka, Mario Godoy, Consejo de la Judicatura (CJ) tantanakuyta pushakka, kamayta llaktapak tukuy kuchuman chayachinata mashkakun nirka. Kay llamkay pushaytaka yallik sitwa killapi kallarirkani nirka. Kay CJ tantanakuypak llamkaykullkika 93% paktami yallishka, kamaypi pakta llamkay tiyashkami rikurin. Nirkapashmi, kay ISO kamay churashkawanka llaktayukpak llamkay achilla kachun, pakta kachunmi ruraykunata allichin.

Ricardo Morales, defensor del Pueblo tantanakuyta pushakka, llaktapak llamkaywasitami sinchiyachinapak llamkakunchik, pichka watata pushakuywan. Llaktayukwan paktarinami ñukapak llamkayka nirka, kayshina tukuy wakchayashka ayllukuna kamayman pakta kimirichun, llaktapak karuyashka kuskamanmi chayashkanchik, kimsa antawakunawan shinallatak shuktak kimsata allichikunchik, kamayta tukuy llaktayukkuna riksichunmi kuchuyakunchik, nirka. Achikyachirkapashmi kay defensoria llamkayka wakcha ayllukuna 254 hunu dólar kullki tukuchinatami harkashka nirkapash.

Paymantaka, Diana Salazar, fiscal general del Estado, nirkami kay 2019 watamanta 2024 watakama 10% paktami kamak chapakkuna mirashka shinallatak CJ tantanakuyka mushuk kamak chapakkunata mirachinata arinichun mañakun kayshina llaktayuk mutsushkata kutichinapak. Nirkapashmi kullkillamkayta paktachiyka 99% yallishka. Shinallatak kay fuero de corta paktaykunamantaka, 51 wanachiyta, kutinpash alli shutichishkata rurashkanchik, 600 mushuk kayayta chayachishkanchik, 466 ayllukuna ñawiriyman paktashpa, kay ruraykunapika katik fiscal kamakmi yanapashka.

Shinallatak, contralor general del Estado, Mauricio Torres runaka, kay tantanakuyka llaktapak 3 397 llamkaywasikunatami chaparakun kaykunaka shukllapak llaktapakpashmi kan paykunaka llaktapak kullkiwan llamkakushkamanta. Rikuchirkapashmi 1 262 chapay paktaykunami rurarishka, kay chapaykunaka llaktapak llamkashkapi shinallatak kullki chayachishkatami ñawinchishka, ashtawanka llaktapak llamkakkuna charishkata rikuy, paraísos fiscales ñawinchishka shinallatak rantikunaka, rurashkakunapash pakta alli kashkata chaparay. Ashtawanka, pushaykuna imashina paktashkatami rikuran, wasichiykunata chayachishpa shinallatak llamkakkuna paktashkata riksishpapish.

Kay procurador del Estado, Juan Carlos Larrea runaka, chimpapuraykunapi pakta kashkamanta pushashkamantami llaktapak llamkaywasikunaka chimpapurakkunaman 25 hunu kullki chayachinata harkashka nirka. Rikuchirkapashmi 69% paktay chimpapuraykuna Llaktapak alli nishka karka. Kay llamkay paktami kan shinallatak LLaktata mitsanapimi alli llamkashkanchik yanapashkanchikpash, kamayta alli paktachishpa, taripashkata kutichishpa, llaktapak llamkaywasikunawan ninakushka killka alli kachun rikurashpapishmi llamkashkanchik, nirka.

Kipamanka, Ivonne Coloma, Tribunal Contencioso Electoral tantanakuyta pushak, nirkami kay kulla killamanta sasi killakama 2024 watapi, llamkaywasika 268 charinatami, ruraykunata shinallakta huchachishkatami chaskirka, kaykunamantaka 61 rikukunaka Elecciones Generales 2025 ruraymanta rikunami kan. "Tukuy mañaykuna rikushkaka, 155 rikukunaka pushak akllanapi wakllirishkami shinallatak 25 mañayka warmi kashkamanta wakllichiymi", nirkapashmi. Ashtawanka, 243 mañaykunaka kay pachakuna pushaypi allichirirka, nishpaka, 90% paktami llaktapak llamkaywasi alli rurashka rikurin.

Puchukaypika, Consejo Nacional Electoral (CNE) tantanakuyta pushak, Diana Atamaint, rikuchirkami kay Referéndum shinallatak Consulta Popular pushak kallay kay 21 puncha ayriwa killa 2024 watapi paktashkata shinallatak 18 paktaykuna kay pushakkuna akllanapak tiyashkatami riksichirka. "Kay ruraykunapi llamkanapakka 36 hunu dolar kullkitami chaskishkanchik, tukuymantaka 93% paktami tukurishka, nirka. Kay Pushakkunata Akllana 2025 paktaypika, CNE tantanakuyka 291 akllanapak kuskakunami kay llaktapi shinallatak 10 kuskakunami ista llaktapi paskarishka, shinallatak 4 waranka yalli kuskakunata shutichishkanchik, chikanyachishpa, 287 534 yanapak ayllukunami apushitashkata chaskinka. Kay tukuy ruraypakka, 13 hunu 700 waranka ayllukunami kay 9 puncha panchi killa 2025 wataka chayankakuna, 4 463 ayllukunatami akllanka, 79 llaktay wankurimanta, tukuy llaktapi, nishpa puchukarka.

Kay LOFL kamachiypak 47 niki killkata katishpa, llamkaywillayta chaskishka kipa, shamuk punchakuna, Mamallakta Tantanakuyka yachak minkarishkakunatmai kay willaykunata riksichun akllashpa chayachinka.

EG-RS-MV-CV/cg-k

Ashtawan Shuyukuna:

 

SESIÓN N.º 1005 DEL PLENO DE LA ASAMBLEA NACIONAL. ECUADOR, 23 DE ENERO DE 2025

 

 

Av. 6 de Diciembre y Piedrahita · Teléfono: (593)2399 - 1000 | Quito · Ecuador