IESS, OIT tantanakuykuna llankanapak mushuk yuyarikunata willan

Miércoles, 29 de abril del 2020 - 18:15 Imprimir Elaborado por: Sala de prensa

Kay Derechos de los Trabajadores y la Seguridad Social Minkarishka, Karina Arteaga Muñoz pushashkaman, kay Instituto Ecuatoriano de Seguridad Social (e) tantanakuyta pushak, David Ruales; shinallatak Organización Internacional del Trabajo (OIT) tantanakuymanta yachakkunami, kay Código de Trabajo y a la Ley de Seguridad Social kamachiykuna mushukyachinapak yuyaykunata chayachirka kaypia llankay paktanapak mushuk yuyaypaktarimi tiyan, nin.

Kamachiy rurana killka, Vicente Taiano kamachik killkak chayachishka, llankay mana tiyashkata yanapanapak yuyaywanmi llankanapak kimsa yuyaypaktarinata rikuchin: contrato a plazo fijo (kunanpi paktarikuk); llankay wiñachinapi; shinallatak, wamrakunapak llankay.

David Ruales runapak yuyaypika kayshina llankaykuna mashna ashalla pachata llankachina kashkata achikyachina; shinallatak, kay yuyarishka ñawpanchishpa puchukakpi imatak tukunka, llaktaman kullkita chayachishkamanta, kay seguridad social paktarishkapi. Mashna ayllukunatak kayshina yuyaypaktaripi kimirikrin nishpa tapun.

Llaktapak llankakpak yuyayka kikin llankaytami sinchiyachina kan, killkarishpatak riksirinapak, shinallatak kullki chayachinaka mashna kullki paktashkata rikushpami chayachinka. Shinallatak kunanpi llankay paktarikushkamanta tawka tapuykunata kutichirka, hampinaman paktana shinallatak llaktaman kullki chayachinamantapash.

Paymanta, César Rodríguez runa, Consejo Directivo del IESS wankuripi pushak, shinallatak kay Federación de Cámaras de la Pequeña Industria (Fenapi) tantanata pushak, runa ayllukunapak seguro yanapayta chayachinapak allichikunchikmi nirka. Llankak runaka seguro yanapayta charinmi, 100% paktarita shinallatak indemnización yanapaytaka responsabilidad patronal tiyashkata rikushpami paktana kan, kay 020 niki yuyarishka killkawan pandemia llakita kanchaman sakin, riesgo de trabajo shutita shina.

OIT tantanakuy yachaykuna

Ginebra llaktamanta, Pablo Arellano, Martha Travieso y Emmanuelle Saint- Pierre runakuna kay OIT tantanakuymanta, llankanapak tawka yuyaypaktari tiyashkata rimarka. Arellano runaka nirkami, tantachishka yuyaywan, contrato a plazos yuyarishkaka, chikanyashka paktarimantami, ima ruray paktarina kashkamanta, mañashkata ruranallami kan, nimamanta achka pachakunapak llankay mana kanchu.

Nirkapashmi shuk llankak runa contrato fijo shuti yuyarishkawan chusku watata paktarikrikpika, wiñayta llankanapak yuyarishkami paktarin, chayamantami imashina paktanata shinallatak imalla kallari mutsurishkata rikuna paktan. Mushukyachinata rikukpi, ishkaylla kachunmi mañan, nishpaka, 24 killakunata ama yallichun, ninmi.

Shuktakmantaka, Arellano runaka chikanyachinami kanchik mana tukuy teletrabajo llankayka wasimanta rurarinchu, ashtawanpash, maymantapash llankay paktarin, llika pankapi kimirishpaka; shinallatak, chayashpa llankaywan mana rakirishka rikurinchu, ninmi.

Seguridad Social yanapaymanta, Saint- Pierre runaka kayshina mushuk yuyarishkawan llankayka allimi kan shinami llankata ashtawan ukllashun shinallatak seguridad social yanapay chaskinapak yuyaypaktaripash miranka, Ecuador llaktaka kutinpashmi arinirka.

Llankakta pushakkuna tapushka

Édgar Sarango, kay  Confederación de Trabajadores del Ecuador tantanakuyta pushak; César Rodríguez,   Federación de Cámaras de la Pequeña Industria (Fenapi) tantanakuyta pushak; shinallatak, Mesías Tatamúez, Confederación de Organizaciones Clasistas Unitarias de Trabajadores (Cedocut) tantanakuyta pushakkuami paykuna yuyashkata riksichirka.

Sarango runaka llankakta rikuk kamachiytami wakllichishka rikurin nirka. Mamallakta Tantanakuymi llakta pushak churashka kamaykunata rikuranaman kayachirka. Mesías Tatamúez runaka, llakta pushak churashka kamachiyka llankakpak hayñitami wakllichin chaymantami kay unkuy llaki yallinkakama kamachiy rurana killkata ama rikuchun kayachin. Rodríguez runaka kay unkuy llaki punchakunapi Teletrabajo llankayllata mana rikuna kanchu, ashtawanpash kay llankayka ñami tiyarka chaytami paktana kanchik, nin.

Teletrabajo llankayta rikunapak 6 kamachiy rurana killka tiyan

Puchukaypika, Killkata chayachik kamachi killkakkuna riksichishkawan, Minkarishka, kay Ley Orgánica del Servicio Público shinallatak Código de Trabajo kamachiyta mushukyachinapak 6 killkatami riksishpa kallarinkuna kaypimi teletrabajo llankayta riksinka shinallatak antanikichikpi llankashpa paktarinka, mashna pacha llankanata, llankaypak hayñi charinata, IESS tantanakuyman yanapanatapash rikunka.

Silvia Salgado kamachi killkak kay Teletrabajo llankayta sinchiyachinami kan llankay wasikunapak shinallatak kikin llankaypak, llankashpa yanapanapakpash. Kaypika kimsa llankaymi kan: Kikinmanta nakashpaka kuyurishpa llankana, chakrushka ashalla pachapakpash. Kay teletrabajo llankayman paktarinapakka llankachik llankakwan arininakushkami kana kan, chaypakka, imashina llankana, imata paktana, hayñikuna, chayachinakunata achikllata churana; nimamanta llapirinakuy ama tiyachun.

Freddy Alarcón runaka kay teletrabajo llankayka antanikichikwan  llikapankawan yanaparishpa kikin munaymanta llankayman kayachiymi, nin. Kayshina paktana kashkatami llankay yuyarishka killkapi achikllata churana kan, ñawpakman nakashpaka puchukaypipash, ishkaymanta arinishpa. Kallaripika, teletrabajo llankayta paktanapak arinina shinallatak katipika, yuyarishka killkapi shuk adenda killkata katichina.

Dallyana Passailague warmika Andrés Campoverde runa, transformación digital, organización laboral yachak runawan rimanakurka, pay chayachishka kamachiyka teletrabajo llankayta sinchiyachinata mashkakun, yuyaypaktarishka killkapi kaymi rikurina kan. Tukuyta rikukpika, teletrabajador llankak llankay wasimanta kanchaman llankakpika, wakinpi imalla llankaykuna paktakushkata rimanakunaman chayamuy ushanmi; shinallatak, mixta yuyaypaktarishkapika, teletrabajador llankak runa llankana wasi ukupi kanchamantapash llankanapak.

Wilma Andrade, llankay kamachiyta chimpapurashpa rikukpika teletrabajadores runakuna shinalla llankana wasikunapash yanaparishkami rikurin, llankay mirachishpa runakunapak unkuy ashayashpapish. Yanaparishkata rikukpika teletrabajador runapak kawsaypash alliman rishkami rikurin, munaywan sumaychaywanpash llankay. Llankachikpakka, wasi ukupi tiyarina ashayan yanapinapak kullkipash wakichirin. Llaktayukpakka, antawakuna purishka ashayan, wayra mapayashka ashayan, tisiku ayllukuna, anchata yanapana ayllukunapakpash llankay miran.

Puchukay kamachiy rurana killkataka Mónica Alemán, Bairon Valle, Pabel Muñoz y Diego García runakuna chayachirka, kaypika llankaymanta asha pachakunata llukshichikpi seguro de suspensión temporal tiyanata mañan. Bairon Valle runaka, seguro yanapayka IESS tantanakuyman kimirisha ayllukunapak kullkita ukllana, kay paktarinataka chayachinatak kashkamanta, paktashkamanta, tantachinamanta, yanaparinamanta shinallatak karanakunamantapash katina kan.

Minkarishka runakunaka kay chayachishka yuyaykunatami shukllapi tantachishpa allichinapak kayachirka.

Kay Ministro de Trabajo pushak chayashka

Rimanakuy kallaripi, Minkarishka mañanata yuyarirka, kay awaki 4 puncha aymuray killapak ministro de Trabajo, Luis Poveda runa chayamuchun, kaypimi 020 niki yuyaypaktarishka killkamanta willanka imamanta pandemia llakita riesgo de trabajo nakashpaka enfermedad profesional nishkamanta rakishkamanta. Shinallatak llankaymanta kamachiy killkakunapak tawka taripashkata kutichichun. Marcela Hoguín kamachi killkakpak rikuypika llankakuna kikin kawsaywan chimpapuraktami shitashkata sakikun, ninmi.

RSA/cz/cg-kchw

Av. 6 de Diciembre y Piedrahita · Teléfono: (593)2399 - 1000 | Quito · Ecuador