Justicia Minkarishka, yachakkunapak kamakkunapak yuyaytami amnistía paktanamanta chaskin

Miércoles, 20 de mayo del 2020 - 17:05 Imprimir Elaborado por: Sala de prensa

Sumak yachana wasipi yachachik shinallatak Kamak runakunami kay Justicia Minkarishka virtual rimanakuyman chayarka, paykunaka amnistía yanapaymanta paykuna rikushkata riksichinaman, ashtawankarin 22 ayllukunami San Pedro ayllu llakta, Cañar marka pushakkunamanta rimashpa.

Yachak runakunaka yuyaypaktarirkami kay shuk aylluta llakita pakashpa, charishkata wakllichiyka kamay ukllayta mana charinchu shinallatak llaktay paktana ukuman urman, ashtawankarin runa ayllukuna kikin llaktapi justicia indígena kamayta paktachishka kakpika. allpa llakikunamanta rikukpika mamakamachiypi shinallatak ista llakta kamachiykunapipash achikllata rikuchin, chaymantami amnistía yanapayka paktana kan.

Kikin kawsaypi yanapay

Ximena Peña. Minkarishkata pushak, kayshina rikuytaka utkashpa rikuna mutsurin, kay crisis sanitaria ukupi nishpa yuyachirka. Kay shina yanapaykawakin wichkashka kawsakuna ayllukuna kikin kawsayta ukllanapak yanaparichun, kayshinaka wichkana wasikunapi yallitak kawsakuk ayllukunata ashayachinkapak, shinallatak Covid-19 unkuy ama mirachun harkanapakpash.

Tawkanchishka kamay

Fernando García Serrano runa, antropólogo, doctor en Ciencias Sociales yachak shinallatak Facultad Latinoamericana de Ciencias Sociales (Flacso) hatun yachana wasipi yachachik mushuk yuyayta mashkakpash, nirkam kay 1998 wata rurashka mamakamachiypi justicia indígena paktarinata arinirkakuna, kayshina yuyaytaka 2008 wata rurashka mamakamachiypipash kutin arinirka.

Kay justicia indígena kamay paktachishka mamallaktapi achkami tiyan, tawkashina rikuymanta shinallatak wiñaymantami tiyashka. Llakimi kayshina paktayta shuktak kamay taripachun churashka, mamamakamachiyta wakllichishpa shinallatak ista llakta kamaykunatapash ashayachishpa.

LLaktapuray

Raúl Llasag Fernández runa, magíster en Derecho Constitucional, doctor en Pos-colonialismo y Ciudadanía Global shinallatak sumak yachana wasipi yachachik, nirkami, shuk mamallakta plurinacional e intercultural charikpika runapak kikin kawsayta tawkapura kawsana llakta ukupimi rikuna kana, nishpaka, runapak kikin yuyashkamanta riksishkamanta, ayllupura kikin kawsaymanta rikushpami yanapana.

Nirkapashmi, mamakamachiypak 171 niki killkapika runa llakta, ayllu llakta pushakkunami kikin allpa ukupika kamayta paktachinka, wiñaymanta riksishkawan shinallatak kikin kamay hayñiwanpash. Kay ukupika secuestro llakichiyka mana tiyanchu, ashtawanpash llaktay yuyaymanta katikuy, kay 2015 wata llaktakuna atirinakuyman chayashkamanta, nirkami.

Carlos Poveda runa, abogado yachak kikinmanta llankak, sumay yachana wasipi yachachik, runa ayllukuna kikin justicia indígena kamay paktachinata mamakamachiy rikuchishkatapash wakllichishpami ancha llakinishpa rikukun, ayllukunata wakllichina yuyaywanlla.

Tawkallaktapura

Verónica Yuquilema warmi, abogada yachak, justicia indígena yuyayta achka riksik, nirkami kay plurinacionalidad, shinallatak pluralismo jurídico, justicia kichwa paktayta manatak riksishkami rikurin. Kamak runakuna runa kashkamanta llakichiy wakllichinapak mashkaypashmi achka kan, paykunami Corte Constitucional tantanakuyman, Ley Orgánica de Garantías Jurisdiccionales kamachiy rikuchishka shina mañayta chayachina karka.

Ancha mancharinami runa ayllu pushakkuna, mamakamachiy rikuchishkata pakta katikushpapish, kamay taripayman ñawirinamana kayachishka kashka shinallatak yanapay illaklla kay chikan kamachiy ukupi yaykuchishka karkakakuna, ninmi.

MG/cz/cg-kchw

Av. 6 de Diciembre y Piedrahita · Teléfono: (593)2399 - 1000 | Quito · Ecuador