Mamallakta Tantanakuy pushak, Guadalupe Llori Abarca, Morona Santiago sukta chunka pusak watakunata wiñachishka paktakpi llakta Raymi tantankuypi aynirka, Maypika kullki llankay kutin sinchiyachi, tiksiyay mutsuykuna mirachi, yachay shinapash alli kawsayta allichi, llankay ashtawanpash Antisuyu mutsurikunapi rikushpa paktachinapak Mamallakta Tantanakuymanta kutinpash arinirkakuna llankaykunata paktachishpa katinapak. Shukmanta, Yachaypak Minkashka Daule kitiman yallirka. Chay llaktapi chikan chikan chawpi yachana wasi minkashka, ishkay niki tantanakuykunawan tantanakurka, maypika SumaK Hatun Yachana Wasi Kamachik Ishkay Shimi Yachay (LOEI) chayshina Kawsay Kamachik mushukyachinapak hamutarkakuna. Paktalla llankayñan taripaypak kay Kayaruray Sayway Allpa Antisuyu akllashka Kamachik katipi, Guadalupe Llori, Mamallakta Tantanakuy pushak chayachishkamanta, Tawkasami Kawsay Minkashka kay Sucumbíos, Orellana, Pastaza, Napo, Zamora Chinchipe shinapash Morona Santiago markakunapi Antisuyu Kamachik paktachita paktalla rikuykunawan kallaririka.
Hunta rirmanakuy ista mamallaktapi warmikunata atipanakuk llakichikunata wañuchinapak allichichishpa katinapak tantanakurka.
“Kay mushuk Mamallakta Tantanakuy paktalla wakurin kay sinchikuy, tukuy pachamamapi, warmikunata atipanakuk hatun llakichikuna makanapak ashtawanpash llaktayta allichishpa riranapak katinkuna. 15 sisa killa 2021 watapi, Ecuador Mamallatakta Tantanakuy, llaktay millay llakikunata allichishpa katinapak kamachik killkak ukupi shuk yuyarinakuyta arininakurka. Kikinkunawanmi kanchik ñukanchik shimita hatachinapak chayshina imalaya llakichikunata huchachinapak”, Guadalupe Llori, Mamallakta Tantanakuy pushak rimay karka, Hunta rimanakuypi, Ista mamallakta warmikunapak kawsayta tukuy llakichikunamanta allcihishpa yuyarinakuy punchapi rimarkakuna. José Mejía Lequerica hatun ukupi, tukuy mamallakta chayshina ista mamallakta yachayuk warmikuna ayninakushpa wanayta katikkunawan Warmikunapak Hayñi Kamachik Tantanakuy kay tantanakuyta paktalla rurarkakuna.
143° Ishkay Wankuri tantanakuypi Ecuador Mamallakta Tantanakuy ayninakunkuna.
143° Ishkay Wankuri tantanakuypi chayshina tantalla paktarikunapi Mamallakta Tantanakuy chaypi yallinkuna, maypika 25 sisa killamanta Madrid llaktapi paktachinkuna, Madrid llaktapi, Pachamama kamachiy killkakkuna ayninakunkuna, tukuy raki wakllichikunata makashpa wichinaman katinapak, tukuylla tantarishpa kunan pacha llaktayukay llankayta sinchiyachinapak. Kay maymutsuri rimanakuy Ecuador Mamallakta Tantanakuy kay kamachiy killkakkuna Wilma Andrade, minkashka pushak, Rina Campain, Daniel Noboa, Pabel Muñoz tantanakuyman chayanakun. Charirayashpa Wiñariy Minkashka rimanakuypi, kamachiy killkak warmikunapak tantankuy, Wiñariy Amawtay shinapash satalliruray wankuri rimanakuypi Kamachiy killkakkuna Grulac tantanakuypi ayninakunkuna.
Kawsay kamachik, Runa Yanapay Kamachikkunata mushukyachinapak Hunta rimanakuypi kallari shuk niki chimpapuraywan yallirka.
Hunta rimanakuy Mamallakta Tantanakuy kallari shuk niki chimpapuraywan kay ñawpak yuyay Kawsay kamachik mushukyachinapak kallarirka, kawsaypi charimushka hapinalla tukuylla muyun, shinapash mamallakta takikkunata, Registro Único de Artistas y Gestores Culturales (Ruac); ashtawanpash ista mamallaktapi Kawsaypak Wasi Wiñachiy mirachi chayshina yanapaypak. Shinapash, kay Runa Yanapay Kamachik Covid-19 hatun unkuy llakichikunata makashpa mishanapak ñawpak yuyayta mushukyachinapak chimpapurarkakuna, maypika chikan chikan llakikuna tukuy pachapi yallimushkata allichishpa harkanapak yuyaykachayta paktachinkuna, Ecuador mamallaktapi pukukun shinapash kullki llankay kutin sinchiyachinapak rikunkuna.
Tantanakuy tukuy yachayukkunata uyankuna arininakuyta paktachinapak
Llakta Ayninakuy Minkashka katinkuna kay ñawpak yuyay yachaywan paktalla kay lobby rikuypi, llakikunata allichinapak, tukuy willayta chaskinapak katinkuna. Chay iñumanta Sercop; Kullki Imarurashkata rikuriyak; Llakta wallpachi tantanakuy shinapash Wiñariy pushakkunapak rimaykunata uyarkakuna. Naciones Unidas llankayñanpi katishpa Wiñachinapak; ONU Warmikuna; Ista Llankaypak Tantanakuy shinapash Ista Mamallaktaman Yallinapak Tantanakuy, Kullki Wiñariy Minkashka tantanakuy Warmikunapak Llankayta Sinchiyachinapak Kamachik, Tukuymanta Paktalla Hikuy chayshina Warmikunapak Kullki kay Ñawpak Yuyay hamutaykunawan katinkuna, rantimanta llankayta warmikunaman paktalla yuyaykachayta kutichinapak rikunkuna. Tukuy Wawakunata Ukllay Minkashka tantanakuy kay Kamachik Tantanakuy pushakkuna, Coalición Nacional de Mujeres del Ecuador shinapash Wawakunapak shinapash Wamrakunapak Hayñi Tantanakuy pushkkunata chaskirkakuna, maypika Tukuy Uchilla kariwarmi Wawakuna shinapash Wamrakuna Kamachik rimaymanta yuyaykunata chayachirka. Soberanía Alimentaria Minkashka tantanakuyman ayllullakta chakrakamayukkuna chayarka, Murukunata Pukuchi, Katuy, Allichi, Mikuy, Tukuy Ñuñu chanikunata rikushpa churashkata paktachinapak Kamachik ñawpak yuyaymanta shuktak rimaykunata riksichirka; chaymanta kay kamachiy tantanakuy shuktak mamallaktakunaman yallichi shinapash mikuy saramanta Chakrakamay shinapash Wiwakamay llankay wasimanta minkashkakunawan shuk chimpapuraykunata charirka.
Umachik rikuyka Mamallakta Tantanakuypi tukuy pachapimi kan.
Ñawinchiy Minkashka tantanakuy tukuy ima malli tiyashka, shinapash rikurishkakunata kay paktalla llaktay ñawinchikuna kay Hatun Kamutachik Kamaywasiyuk shuktipi chaskishpa tukuchirka. Kay paktachikuna yallin Ricardo Vanegas, Luis Almeida huchachishpa churak, shuk llankak rurata huchachishka rimaykunawan tukuchirka. Kay Consejo de Administración Legislativa killkamañaywan kay llaktay ñawinchita tukuy Mamallakta Akllaykamayukkunata katinapak arinirkakuna, maypika ishkay kamachiy killkak Joel Abad y Mario Ruiz Mamakamachik chayshina uchilla kamachikkunapi rikushpa mana alli paykunapak llankaykunata paktachishkakunamanta yuyayta churashkakuna. Paktakay Minkashka tantanakuyman Unidad Judicial Multicompetente de Samborondón kishpichik chayarka, chay kamay wasipi yallishka wanay shuktak wakllichi llankaypi yaykushkamanta huchachishkata willarka. Yachaypak Minkashka tantanakuy umachik rikuy kay paktachiy chinapash paypak yachay tukuchishpa paktachishkapi paskachun kay Hampina, Kuri hampi, unkuyta rikuykunapi paktachi tiyachun katinkuna. Chaypak CACES pushak, shinapash Hampina wasimanta minkashkakunata uyarkakuna. Allikak Minkashka Eckenner Recalde, kamachiy killkakta llukchichun nishka llankaywillayta arinirkakuna, Mamakamachik shinapash Kamachiy Awlli Kamachikpi willashkakunapi mama alli llankaykunata paktachishpa yallishkamanta llukchichun rimankuna. Tawkasami Kawsay Minkashka tantanakuyman Recursos Naturales no Renovables Kamaywasiyuk chayarka, Antisuyu Sayway Allpa llankayman kullki yallichinamanta riksichirka.
Mamallakta Tantanakuy llakta ikayka shuk utkaymi kan.
Soberanía y Seguridad Integral Minkashka tukuymanta llankayñan utkaypak kan nishpa arinirka, paktalla kay kamachik ñawpak yuyay rikuypi katinapak: Mamallaktapak Ikay Kamachik; kamachik Mushukyachi kay Saywak Wiñariy Kamachik; Allilla paktachi, Achiklla Sinchita Ushay Kamachik, Mushukyachi Kamachik Shukpalla Ikay Kamachika llankayta paktachinapak katin. Kayta Consejo de Administración Legislativa sinchiyuyari rikuykunata paktachishka kipaman, chay tukuyta rikushpa paktachishkamanta hamutarka, tukuy kamachik ñawpak yuyaykuna Mamallakta Ikay chayshina Llakta Ikaykuna, wichakana wasi mayhanpak makipi katikushkamanta shuk hatun utkay paktay kachun rikunkuna. Ashtawanpash, shina tinkishka rikuchikunata kay llaki mañaymashkaymanta yachaywan, Mamallakta Ikay Kamachik mushukyachinapak shukshinalla tukushpa katinkuna.
Tukuy minkashkakuna allpa charikunapi, mitachikullki shinapash mikuy murukunata mukllayachikunapi llankarkakuna.
Kay Cooperativas Cañaveral, Ciudad de Dios y Thalía Toral Llaktayukkuna chayshina amawtakuna kay Karupi Kikinllatak Kamachik paykunapak chikan chikan yuyaykunata allpa pacharikkunata yaykushpa kawsaypak makichurashpa yanapanapak riksichirka, maypika kay Guayaquil, Samborondón y El Triunfo – Monte Sinaí sayway kitikunapi utka llakichinapak rikun. Kullki Kamachiy Minkashka llankaykunata paktachinapak kay Código Orgánico Monetario y Financiero para Regular las Tasas de Interés del Sistema Financiero Nacional Kamachik ñawpak yuyayta mushukyachinapak kayaruray pankata arinirkakuna. Kullki llankay pushakkuna, Llika Kullkiyachik pushakkunatapash kayankakuna. Hampi Hayñi Minkashka tantanakuy tukuy wankurikkunapak yuyaykunata chaskirkakuna, kay tukuy wakcha llaktayukkunapi kawsak yarihaywan llakimanata llakipi tiyakkunata sitashka mikunakunata allichishpa hapishpa paykunaman tikrachishpa llakikunata uriyachinapak Kamachik ñawpak yuyayta rimankuna. Ista Purachikuna Minkashka shuk mushuk kamachik kashna kishpiyri rimay ashtawanpash willaypi, pichka ñawpak yuyaykunata tantachishpa chayachishkakunapi llankanapak arinirkakuna.
PV/gu-k
