Kamachik Tantanakuy Paktallamanta, llaktayukkunata Yanapay wankuri, shuk tantanakuyta “Tukuy Runakuna Chinkashka shinapash Llakichishka Urmachi tiyashkamanta Paktachi Kamachik llaktayuk taripaykunata rurarka”, kashna Asociación de Familiares y Amigos de Personas Desaparecidas en Ecuador (Asfadec) minkashka ayninakurka; Suyu Wallpachi Tantanakuy Hayñi Yanapay; shinapash ayllullaktakunamanta minkashkakuna chayarka.
Paypak rimaypi, Pamela Chiriboga, Suyu Wallpachi Tantanakuy Hayñi Yanapaymanta, chikan chikan runakuna chinkashkakunapak achikllay kipuypi rikuchin. Chay paktalla 9,3% willay paypak chinkakakuna, ayllukunapak llakikunamanta, waki, yachay, kullkikuna shinapash piñarikunamanta rimankuna.
“Mana paylla llukshishpa chinkashka 7% tiyankuna (hanka runakuna shinapash unkuywan kawsakkuna, tsanka, pachamama llakichikuna, uchilla wawakuna chinkay); wañuykuna kay 1,7% ( ñikay, wañuchiy, payllatak wañuyta paktachi, wañuchin)”, Chiriboga riksichirka. Shinapash kay 56.005 runakuna tarishkakuna kashka nirka. Kay kipuy willachikunapi, warmikunami karikunamanta chinkan nirka.
Chaymanta, Tukuypak Llaktay mutsurin nirka, wanakuy chaskikkuna chay washa yaykun, saywa llakikuna shinapash willaykuna wallpa shinapash llika llakikunami kan, maypika taripaykunata wakllichin chayshina tukuy chinkashka runakunata mana hillaywan kayay usharin nirka.
Shinallatak, Lidia Rueda, Asociación de Familiares y Amigos de Personas Desaparecidas en Ecuador (Asfadec) tantanakuymanta rimarka, kay Mamallaktapi yachayñan taripaykunata allichinapak mutsurin nishpa riman, ashtawan antropólogos forenses, amawtay mushuk yachayñan taripay churanapak mutsurin.
Alexandra Córdova, kay David Romo chinkashka wamrapak mama, Mamallakta kay pachakama mana kutichishkata rimashka hawa, 1.600 chinkashka urmayachi runakunapi tiyan nirka. Paypak yuyaypi kay llakikunata tiyashka chay pushakkunami aripaktachik kunankama nimata mana kutichishka nirkakuna, shukkunaka ñami kimsa chunka watakunamanta urmayachi kunkarishpa sakirishka nin.
Kamachiy killkak, Marcela Holguín, Kamachik Tantanakuy pushak, paktalla chay llankaykunapi kallarishunmi kay llankaykunapi kashna hatun llakikunata allichinapak, Mamallakta Tantanakuypak makipi mishanakuypi katishpa nirka.
ES/pv/gu-k
