Yarikay llakipi kawsakuk ayllukunata yanapak kamachiypak ishkay niki rimanakuy puchukarka

Sábado, 12 de febrero del 2022 - 09:28 Imprimir Elaborado por: Sala de prensa
Concluyó segundo debate del proyecto que beneficia a personas que sufren de vulnerabilidad alimentaria

Wakllirinaklla, mana wakllirinaklla mikunakunata ayllukuna mikunapak allirik kakpika karashpa yarikay llakipi kawsakuk runakunaman chayachinapakmi Mamallakta Tantanakuyka kay Ley para Prevenir y Reducir la Pérdida y el Desperdicio de Alimentos y Mitigar el Hambre de las Personas en situación de Vulnerabilidad kamachiyta mashkakun, kay killkatami Mamallakta Tantanakuyka ishkay niki rimanakuypi riksirkakuna. “Mana krina shinami Ecuador llakta achka mikuna charishka kashpapash, suyullaktapura yupaypika ishkayniki patapimi wawakuna yarikaymanta irkiyay yupaypi rikurin. Chaymantami, Mamallakta Tantanakuypi hampimanta minka llankaypi kimirishpa, mikuna illak ayllukunata yanapana yuyaywan kay kamachita ruranapak kallaripi churashkanchik, ashtawankarin kari warmi wawakuna, wamrakunata yanapanapak”, kashnami Mamallakta Tantanakuyta pushak, Guadalupe Llori Abarca, nirka.

Ecuador llakta, China llaktapura kamaypi makipuranapak yuyarinakushka killkata Mamallakta Tantanakuy kutinpash arinirka

Mamallakta Tantanakuy. 105 ari apushitaywanmi, kutinpash kay Ecuador llakta, República Popular China llaktawan wanachina kamachi killkata kutinpash arinirkakuna, kay istallaktapura yuyarinakushka killkawanka ishkantik llaktapura wanachina kamachiykunata paktachinapakmi, mamallakta awkikayta, pakta pakta kanata, ishkantik llaktakuna alli paktarinatami yanapanka. Chaypakka, Kamachiytami ishkantik llaktapura makipurashpa yanaparinapak allichishka kan; shinallatak llakichiykunata harkanapak, taripanapak, katihapinapak, wanachinapakpashmi yanapanka, shinallatak wanachiy ñawinchiykunapi taripashpa rikunaklla charinakunata kichunapak, harkachinapakpashmi yanapanka.

Ñuñu mirachinata, mintalanatapash rikuk kamachika shuk niki rimanakuyta yallirka

Mamallakta Tantanakuypi Ley para Fomentar la Producción, Comercialización, Industrialización, Consumo y Fijación del Precio de la Leche y sus Derivados kamachi rurana killkata shuk niki rimanakuypi riksirkakuna, kay kamachiyka ñuñu llukshichinata, apanata, tantachinata, mashnapi chaninata, mintalanatapashmi chaparanka. Kay kamachiy rurana killkaka kullkillankay, ruraypasj sinchiyanata, llankay wiñachinata, llankakpak hayñikunata shina seguridad social yanapay Minkapi churashkatami paktchinka, kay kamachiyka ruraykunata sinchiyachina llankaypak, alli llankay charinapak, mushuk llankay kallarichinapak, mushuk yuyaywan, ruraywan kallarichinapakpashmi rikuranka. “Kay kamachiywanka tukuy llaktapi hampinata, mikunatapash alliyachinapakmi mashkakunchik; llaktapi ñuñuta llukshichishpa llankakkunata, ashtawankarin ashalla llankak runa ayllukunata, wakra wiñachiktapash yanapanapak, pakta pakta llankaypi chimpapuranapak, paykunapak rurashkata pakta chanipi katunapak, shinallatak ñuñuta, ñuñumanta llukshishka yakutapash pakalla apamukkuna llakichishkata harkanapakpashmi”, kashnami, Mamallakta Tantanakuyta pushak, Guadalupe Llori Abarca, nirka.

Tarpuk runakunapak llakimi Mamallakta Llakta Tantanakuypak shustari. Agricultura Llankaywasi pushakta chayachinkuna

Mamallakta Tantanakuyka, Agricultura llankaywasi pushakta kayachirka, payka tarpukkuna, wakrawiñachikkuna hatun llakipi kawsakukpi llaktamanta yanapanapak llaktaykuna chayachiskata willanka. Llankak awllika kay llaktaykuna imashina paktarishkata  shinallatak imalla llankaykuna chayachishkawan imalla yanapaykuna paktarishkatami willanka, kayshina mikunata wiñayta charinapak mañaykuna paktakushkatami riksichinka, Shinallatak tarpukkuna tantanakuy pushakkunatapash paykunapak llakikuna imalla kashkata riksichichunmi chaskinkakuna.

Kay Ley de Desarrollo Integral Fronterizo kamachi rurana killka Mamallakta Tantanakuy yanapashkata chaskin

“Ni mayhan llaktata mana kunkashpami ñawpakman katina kanchik. Kay kamachiywanka saywa llaktapi kawsakuk kunkarishka ayllukunatami yanapanapak mashkakunchik, llankay illaymanta, charinakunata pakalla yallichishkata, umachinkachina mintalana, llakichiykunatapash ashayachinkapak llankakunchik. Ñukanchik suyu llaktakuna llankaypi, kullkillankaypipash sinchiyanapak yanapak kamachiytami llankakunchik”, kashnami kay Ley de Desarrollo  Integral Fronterizo kamachiy rurana killkapak shuk niki rimanakuy ukupi Mamallakta Tantanakuyta pushak, Guadalupe Llori Abarca, nirka. Kay kamachi rurana killkaka Mamallakta Tantanakuypak 2021 – 2022 watakuna, “Hampinapi, yachaypi, kawsaytarpuypi, kasiklla kawsanapi, llakikuna rikuranapi Minka llankaynapak churashmi,  shinami tukuy llaktayukkunapak alli kawsayta, pakta pakta kanata, kasiklla kawsaytapash sumaychashun”, nirkami.

Régimen Económico Minkarishka Banco Pacífico kullkiwasipak kawsayta taripanka

Mamallakta Tantanakuyka Régimen Económico Minkariskatami kay Banco del Pacífico kullkiwasi imashinalla kullkillankaypi, kamaypi, tukuy paktarinapipash kawsakushkata taripachun mañarka, shinallatak shamuk pachakunapi kullkillankay imashina paktanatapash riksichun mañarka, Mamallakta Tantanakuyman utkashpa shuk llankaywillaypi riksichunpash mañarka. Kay yuyarinakuymanta Directorio de la Corporación Financiera Nacional (CFN) tantanakuyta pushak ñawirishka kipami yuyarirkakuna, payka Banco Pacífico kullkiwasika shukllapakmi, sinchiyashka, kullkiwan pakta llankakukmi kan, nirka. “Kullkiwasipak 92% patsak kullkika Ecuador llakta ayllukunapakmi kan, shullapak llankaywasimi, CFN tantakuypakmi”, nirkapash.

Mamallakta Tantanakuy Corte Constitucional Tantanakuypak kamakkunata llankaypi kallarichirka

Mamallakta Tantanakuyka Corte Constitucional (CC) tantanakuypak mushuk kamakkunata shinallatak akllarinaklla kamakkunatapash mushukyachinapak kay Comisión Calificadora wankuri akllashkamanta riksishpa llankaypi kallarichirka.  Paykunaka doctores, Richard Ortiz, Jhoel Escudero shinallatak Alejandra Cárdenas runakunami hatun kamakkuna, shinallatak Ana Donoso, Luis Sarango runakunaka akllanaklla kamakkunami sakirin. Kay Corte Constitucional tantanakuypi ashalla kamakkuna mushukyachinaka mamakamachiypak 432 niki killkata katishpami paktarin, kaypika kamak runakunaka iskuk watakunatami llankanka, kutinpash mana akllarinata ushankachu shinalaltak kimsa watan watanmi kamak runakunaka tukuymanta chawpikuna mushukyanka, ninmi.

Mamallakta Tantanakuyka La Gasca y La Comuna kuska llakta ayllukunawan rimanakurka

“Mamallakta Tantanakuypak shutipimi tukuy kuyashka wasi ayllukunata chinkachikman, wasikuna, mintalay charishka wakllirishka ayllukunamanpash nanariyta chayachirka. Kay llakipi urmashka ayllukunaman tukuy ñukanchikpak pakta yanapayta chayachinchik”, kashnami Mamallakta Tantanakuyta pushka, Guadalupe Llori Abarca, kay La Gasca hawa llakta ayllukunaman, kay Quito llaktapi 31 puncha kulla killa yakuhuntaypi llaki tukushka ayllukunaman nirka. Marcelo Mármol, kay kuskapi kawsak ayllukunapak shutipi kamachi killkakunaman, llankakkunaman, llankak awllikunamanpash yanapashkamanta yupayta chayachirka. “Mamallakta Tantanakuypak llankayka ancha allimi, maki hillaywanlla turuta llukshichikurkanchik, Mamallakta Tantanakuy kay llakipi anta hillaywan yanaparka, wakinkuna wasimanta turu tukuy harkakukpi mana llukshina ushakurkachu”, nirkami.

Kamachikuna rurana killka rimanakuyman chayaykuna

Kay Finanzas, Salud shinallatak Educación llankawasikunamantami kay Régimen Económico Minkarishkaman kay Código de Planificación y Finanzas Públicas kamachiy mushukyachinapak yuyaykuna sakinaman chayamurka, kay kamachiyka yachaypak, hampinapak mashna kullki mutsurishkata taptachinatami kamanka rikurankapash. kay  Soberanía Alimentaria Minkarishka rurak llankakkunamanta yachakkunata, yachachikkunata, riksichikkunatapash kay Ley para el Desarrollo de la Acuicultura y Pesca shinallatak Ley para la Defensa y Desarrollo de la Economía Familiar Campesina kamachiy mushukyachinapak yuyaykunata riksichichun chaskirka. Kay ONU Mujeres tantanakuymanta ayllukuna, Derecho al Trabajo Minkarishkaman chayamurka, paykunaka Mamallakta Tantanakuy kari warmikuna llankaymanta pakta pakta killa kullki chaskinata rikuk killkata kamachiyman yallichichunmi yuyayta chayachirka. Kay Desarrollo Económico Minkarishkaman llaktapi pushakkuna, antanikichik llankaywasikuna shinallatak tarjetas de crédito tantanakuymanta runakunapashmi leyes para el Desarrollo, Regulación y Control de Servicios Financieros y Tecnológicos kamachi mushukyachinapak yuyaykunata sakinaman chayamurka.

CAL wankurika kamachi ruranata, llaktay chapaytapash ñawpachin

Kay Consejo de Administración Legislativa wankuriyka kamachi ruranapak pichka mushuk killkakunatami arinirka; Mamallakta Tantanakuy mañashka chuski killkata, shinallatak llakta pushka mañashka shuk killkata, Mamakamachiywan shinallatak Ley Orgánica de la Función Legislativa kamachiywan paktarishkata rikushka kipami arinirkakuna. Chaypachallatakmi Minkarishkakunaman riksishpa allichichun chayachirka. Ashtawanpash, kay Mamallakta Tantanakuypak 2021 – 2022 wata llankanapak churashpa katishpa, shinallatak, llaktapak llankaywasikuna willayta mañakpi mana kutichishkamanta tawka minkarishkata chaparachun mañarkakuna.

Minkarishkakunaka Kasiklla kawsanamanta, hayñikuna ukllanata rikuk kamachiy rurana killka yachayta ashtawan sinchiyachin

Kay Soberanía y Seguridad Integral Minkarishkapi Ley de Uso Progresivo de la Fuerza kamachi rurana killka riksinata ashtawan sinchiyachirka, chaypakka runakuna kawsa hayni rikukkunata, amawtakunata, yachakkunatapash uyarka. Justicia Minkarishkapi chuski killkakunatami kay Código Orgánico Integral Penal, Código de la Democracia y el Código Civil kay kamachi mushukyachinapak riksishpa kallarirka, llaktapak llankayta sinchiyachina yuyaywan, antawa purinata chaparanapak, wiwakunata ukllankapakpash yanapanka. Ashtawanka, Ley de Repetición kamachi rurana killkapak kamak runakuna yuyashkata chaskirka. Kay Educación Minkarishkaman wiñaykawsaypi llankakkuna, sumak yachana wasipi yachakkukuna, llaktayukkunapash, kay leyes de Cultura y de Educación Superior kamachi mushukyachinapak yuyaykunata sakinaman chayamurkakuna, kay kamachiytaka Ambato kiti rimanakuypipashmi riksirkakuna.

Hampikuna illay, Contralor pushakta ñawinchiymi llakta chaparay llankaypi paktarin

Kay Derecho a la Salud Minkarishka, Mamallakta Tantanakuypak Ishkayniki Kipapushakwan Quito llaktapi IESS hampina wasikunata shinallatak Ministerio de Salud hampina wasikunatapash rikunaman chayarka, kaypika tisiku runakunapak, ancha unkushkakunapak, mana riksishka unkuy charikkunapak, hampikuna tiyashkata rikunkapak chayarkakuna. Kay Fiscalización Minkarishka kay  Contralor General del Estado tantanakuy pushakta ñawinchinaman kayachishkata riksirka, mañaykata Ronny Aleaga kamachi killkakmi chayachirka. Kay Participación Ciudadana Minkarishkaman Consejo de la Judicatura tantanakuy pushakmi, payka llankaywillay paktashkashkamanta taripashkata ashtawan achikyachinapak chayamurka. Kayshina mañaymantallatak, Defensor Público a la Comisión de la Niñez pushakpash chayamurka. Kay Biodiversidad Minkarishkapi yachakkuna wankurishkatami kay 28 puncha kulla killa 2022 wata punkara wicharishkamanta kay Piedra Fina kuskapi riksichun, taripachunpash wiñachirka. Kay Garantías Constitucionales Minkarishkapika wanachishkata kishpichinapak, kunkarinapakpash kallaripi allichishka llankaywillaypi mañashkata riksinkakuna. Kay Participación Ciudadana y de Gobiernos autónomos Minkarishkaman Durán llakta pushakkuna llaktayukkunapash kay kitipak allpata shukllapak churashka nishpa riksinaman chayamurkakuna. Cancillería tantanakuymanta, Defensoría del Pueblo shinallatak Secretaría de Derechos Humanos tantanakuymanta pushakkunapash istallaktapi kawsakkunamanta riksishkata willarkakuna.

Dina Farinango kamachi killkak Parlamento Latinoamericano Minkarishkapi pushakkunapura

Ecuador llaktamanta Dina Farinango kamachi killkakmi, Secretaria General Alterna del Parlamento Latinoamericano y Caribeño (Parlatino) pushak akllarirka, payka kay suyullaktapura rimanakuypi shutirirka, shamuk ishkay watataka, Argentina llaktamanta senadora Silvia del Rosario Giacoppo pushakunka. kay 36 niki Asamblea ordinaria del Parlatino tantanakuypi shutirirka. Kay kamachi killkakkunapurapika, Brasil, Uruguay shinallatak Panamá  llaktakunamantami chayashkakuna. Kay suyullaktakunapi kacharishpa rimanapak mashkayta ashtawan paskana yuyaywan rimanakushka kamachiy rurana llankayta apankakuna, shinami pandemia COVID-19 unkuy llakikuna sakishkamanta llukshishun, nirka.

PV/cg-k

Av. 6 de Diciembre y Piedrahita · Teléfono: (593)2399 - 1000 | Quito · Ecuador