Mamallakta Tantanakuyka warmikuna yumayllakichishkamanta chichushpa munashpaka shullunata yanapak kamachiyta arinirka

Sábado, 19 de febrero del 2022 - 06:57 Imprimir Elaborado por: Sala de prensa
Pleno aprobó el proyecto que garantiza la interrupción voluntaria del embarazo en caso de violación

75 ari apushitaywanmi, Mamallakta Tantanakuypi kay Ley que Garantiza la Interrupción Voluntaria del Embarazo para Niñas, Adolescentes y Mujeres en caso de Violación kamachi rurana killkata arinirkakuna, kay llankayka Corte Constitucional (CC) tantanakuy yuyarinakushka killkawanmi Defensoría del Pueblo tantanakuyta kamachi ruranapak killkata chayachichun mañarka. Kay kamachi rurana killkataka Justicia Minkarishkapimi allichirkakuna, runa ayllukunapak hayñita rikuk tantarikuna, warmi kari wawakuna, wamrakunapak tantarikunata pushakkunapashmi yuyayta chayachirkakuna. “Kay punchaka, Mamallakta Tantanakuymi llaktayukkuna mañashkata kutichin achiklla llankakushkata, sumaychashpami riksichishkanchik. Kunanka, Mamallakta Tantanakuymi kay kamachiyta llaktayukkunawan, kacharishka yuyaywan rimanakushka kipami kamachi killkakkunaka arinirkakuna, kay kamachiyka llaktapi kunan pacha kawsakuk kari warmi wawakunapak, wamrakunapak, warmikunapakpashmi mutsushka kan“, kashkanmi Mamallakta Tantanakuyta pushak, Guadalupe Llori Abarca, nirka.

LLaktata ñawpa pushakkuna wiñayta llankaykullki chaskinata rikuk kamachiyta shuk niki rimanakuypi riksirkakuna

Mamallakta Tantanakuy shuk niki rimanakuypimi Ley del Servicio Público kamachiyta mushukyachik killkata riksirkakuna, kay kamachiyka tukuy llaktayukkuna chaypikashpa llakta pushanapak akllashka ñawpa pushakkunaman wiñaypak llankaykullkita shutichinata, chayachinatami rikurankakuna. Kay kamachi rurana killkapika chunka ishkay killkakunatami shukllapi tantachishka, killkakunataka tawka kamachi killkakkunami 2018 watamanta, sitwa killa 2021 watakama chayachirkakuna. Rina Campain kamachi killkak, Derecho al Trabajo Minkariskata pushak, kay kamachi rurana killkawanka, tukuy kamaypi llakitiyashkata allichinapakmi mashkakunchik, nirka. “Mushukyachishkawanka ñawpa llaktata pushakkunaman wiñayta llankaykullki chaskinatami 75% patsakmanta 50% patsakkama  uriyachinapak mashkakun, shinallatak kay yanapayta anchuchinapak llakikunatapashmi pichkaman mirachin”, nirkami.

Istallaktawan yuyarinakunata rikuk kamachiy rurana killkata ishkay niki rimanakuypi riksishpa puchukarkakuna

Mamallakta Tantanakuypi Ley de Tratados y Acuerdos Interinstitucionales Internacionales kamachi rurana killkata ishkay niki rimanakuypi riksishpa puchukarkakuna, kaypika istallaktakunawan yuyarinakuska killkata imashinalla llankanata, killka allichinata, kamachiy riksinata, mushukyachinata, shuktakyachinata, harkachinata, puchukanatapashmi rikuchin, shinallatak kay yuyarinakushka killkapi llakikuna rikurikpi killkachinapak, mañayta chayachinapak, allichinapakpashmi yanapan. Kay rikuykunamanta Mamallakta Tantanakuyta pushak, Guadalupe Llori, nirkami “Istallaktawan yuyarinakushka killkapika tawka ruraykuna llankaypi yanaparinapak arinishkami; ashtawanpash, kunankama, istallaktapak hayñikunata katik, shinallatak ñukanchik mamakamachiyta katik shuk kamachiyta mana charinchikchu. Kay kamachiywanka Ecuador llakta tukuy allpapacha istallaktakunawan yanaparinatami rikuranka” kashnami Guadalupe Llori Abarca, nirka.

Mamallakta Tantanakuyka Superintendenta de Bancos pushakta Llaktay Ñawinchinaman kayachin

91 ari apushitaywanmi UNES, Pachakutik, Izquierda Democrática, shuktak kikinmanta wankurishkakunapash kay yuyarinakushka killkata arininkuna, Mamallakta Tantanakuyka Fiscalización Minkarishkapi allichishka llankaywillayta mana hapirkachu, kaypika, Ruth Arregui Solano, superintendenta de Bancos tantanakuyta pushakta Llaktay Ñawinchinaman kayachinata wakichinapakmi riksichin. Kayshina yuyarinakushkawanka Mamallakta Tantanakuymi llaktapak llankaywasipi pushakta llaktay ñawinchiman kayachin, chaymantami Mamallakta Tantanakuyta pushakka, pichka punchakuna ukupi tukuy kamachi killkakkuna riksichun killkata chayachinka.

CAL wankurika llaktay ñawinchipak kayachishka kimsa mañashkatami akllarkakuna

Kay Consejo de Administración Legislativa (CAL),wankuriyka, kaypi llankak sukta kamachi killkakunapak ari apushitaywanmi mamakamachiyta, shuktak kamachiykunatapash mana paktarishpa llankashka nishpa llaktay ñawinchiynapak kimsa mañashkata akllarkakuna, ishkayka Consejo Participación Ciudadana y Control Social (CPCCS) tantanakuypi llankakkunata kayachishkami, shinallatak shuk mañayka Consejo de la Judicatura tantanakuypi llankakkunata, pushaktapash ñawinchinaman kayachishkami.

Llaktayukkunawanmi Kamachi rurana killkataka allichinchik

Kay Justicia y Estructura del Estado Minkarishkapimi kamayta yachak runakunawan kay Ley para la Presentación y Control de las Declaraciones Patrimoniales Juradas kamachi mushukyachina killkata allichishpa paktarirkakuna, kay killkataka notario kamakpimi llaktapak killka shutiman yallichina kan, shinallatak Ley de Repetición kamachi rurana killkatapash llankarkakuna. Kay Relaciones Internacionales Minkarishkaman, OEA tantanakuymanta yachakkuna, yachachik runakunapashmi Ley contra la Trata de Personas y Tráfico Ilícito de Migrantes kamachi rurana killkapak yuyaykunata chayachirka. Shuktakpika, Soberanía Alimentaria Minkarishkakuna Cayambe, Chimborazo markakunapi tarpukkunapak, shinallatak chalwata hapishpa llankakkunapak yuyashkatami kay Ley para Fomentar la Producción, Comercialización, Industrialización, Consumo y Fijación del Precio de la Leche kamachi rurana killkapak shinallatak Ley de Acuacultura y Pesca kamachi mushukyachinapak yuyaykunata chaskirka. Llakta pushak awllikuna chayashkawanmi, Derecho al Trabajo Minkarishka kay Ley de Régimen Jurídico del Derecho al Cuidado Humano kamachiy rurana killkata allichishpa katirkakuna, kay killkamaka hayñita sumaychanapak chayachishka pichka killkakunatami tantachirka. Kay Superintendencia de Bancos llankay awllikunami Desarrollo Económico Minkarishkaman chayamurka, kaypuka Leyes para el Desarrollo, Regulación y Control de los Servicios Financieros y Tecnológicos (Ley Fintech) kamachiy mushukyachina killkatami riksishpa llankarkakuna.

Chukita pakalla llukshichiymanta, hampikuna charinamanta, hayñi wakllirinamantami Llaktay Chaparay llankaypika rikurirka

Kay Derecho a la Salud Minkarishkapi hampikuna tisuku ayllukunapak, mana riksishka ancha unkuykunapak hampikuna illashkapi llankak ayllukuna imashina paktarishkata riksinapak taripayta, shinallatak Sistema Nacional de Salud wasikunapi hampikuna, llankaypash paktakushkata riksinapak llankaywillay allichiyta puchukarkakuna. Tawka Minkarishkakunami llaktapak llankaywasi pushakkuna llankashka willayta riksishpa puchurkarkakuna, shinallatak llankaywillayta allichishpa arinirka Mamallakta Tantanakuypi riksichun chayachinkakunapash. Kay Participación Ciudadana Minkarishkamanka Ministerio de Obras Públicas pushakkuna chayamurka, paykunaka Cuenca-Molleturo ñankunata rikuna, allichina paktakushkata riksichirka. Educación Minkarishka, factibilidad del IESS llankaywillay chayachishkata shinallatak Finanzas Llankaywasi chayachishkatapash shitarirkakuna, kay Ley de Educación kamachi mushukyachinapi yanapay rikuymanta allichimi kan. Kay Biodiversidad Minkarishkakuna llakta pushakkunawan, marka pushakkunawanpash Napo markapi pakalla chuki llukshichiy llankay paktakushkata rimanakurkakuna.  Kay CPCCS tantanakuymantami kay Participación Ciudadana Minkarishkapi tawka pushakkunawan rimanakurkakuna, shinallatak kay Garantías Constitucionales Minkarishkapika Esmeraldas marka pushakpi ñawpa llankakkunapak hayñikunta wakllichishka nishkatami riksirkakuna. Kay Fiscalización Minkarishkapika kay Consejo de Administración de la Cooperativa Policía Nacional  kullkiwasimanta, shinallatak Elecaustro llankaywasi china Dongfang llankaywasiwan yuyarinakushkapi llaki tiyan nishpa huchachishkatami taripay kallarirkakuna.

Kasikay, Mikuna unanchay, hayñita ukllaykunatami Minkarishkakuna rimanakurka

Kay Derecho a la Salud Minkarishkapi kay Ley para Prevenir y Reducir la Pérdida y el Desperdicio de Alimentos y Mitigar el Hambre de las Personas en Situación de Vulnerabilidad Alimentaria kamachi ruranapak puchukay killkata arinirkakuna, kay killkatami Mamallakta Tantanakuy riksishpa arininka. Kay de Soberanía y Seguridad Integral Minkarishkapika Ley de Uso Legítimo de la Fuerza kamachi rurana killkata riksishpa kallarirkakuna, kamachiyka llakikunata riksishpa llaktayukkuna kawsayta ukllana yuyaywan llaktamanta ushay pakta pakta chayachunmi rikuka. Llaktayukman pakta chayachinapak, yuyaypi rikuchinapak, sumay yachaywasi kikin llankay charinamanta, llikapankapi yachanamanta, sumay yachayta tukuchishka iñikpankata killkachinamantami tawka yachak runakunaka kay Educación Minkarishkapi Ley de Educación Superior kamachiy mushukyachinapi rimankurakurkakuna. Kay Relaciones Internacionales Minkarishkapika Acuerdo de Cooperación Comercial entre Ecuador y Turquía llaktapura yuyarinakushka killkamanta llankaywillayta arinirkakuna. Kay rikunallapak llankaywillayka Ley de Vivienda de Interés Social kamachiy rurana killkata allichinaman kachashka llankaywillaytami Gobiernos Autónomos Minkarishkapi arinirkakuna, kay kamachiy ruranaka “Kullillankaymanta, llankay sinchiyamanta, llankay charinamanta, llankay hayñimanta, seguridad social yanapaymantapash Minka llankaypi churashkami”. Justicia Minkarishkapika Ley de la Contraloría kamachi mushukyachinapak llankaywillaytami ishkayniki rimanakuypi arinirkakuna shinallatak kay COIP kamachiy mushukyachinapak chayachishka kimsa killkakunatami riksishpa kallarirka, kamachi mushukyachishkawanka anatocismo llakita riksishpa wanachinapak, shinallatak wichkana wasikunapak llikata sinchiyachinapak, kayshina wichkashka runakuna ama ishkay kutin shuk llakillamanta wanachishka kachunmi rikuranka.

PV/cg-k

Av. 6 de Diciembre y Piedrahita · Teléfono: (593)2399 - 1000 | Quito · Ecuador